نبوت - درس 13 / قرآن کریم، تصدیق کنندۀ کتب آسمانی پیشین است - قرآن مجید، آخرین کتاب آسمانی میباشد؛ پس حفظ میماند.
بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم
مقدمه:
برای برخی جای پرسش و تعجب است که چرا قرآن مجید، آخرین کتاب میباشد و گمان میکنند که خداوند متعال باید برای هر قومی و یا هر نسلی از بشر، پیامبر، دین و کتاب جداگانهای بفرستد! و البته این تعیین تکلیف برای خداوند علیم، حکیم و هادی میباشد! اوست که میداند چه کسانی را برای رسالت مبعوث گرداند، در چه زمان و مکانی آنها بفرستد و دورۀ هر کدام چه مدت طول بکشد و مخاطبان هر کدام، کدام دسته از مردم [امّتها] باشند.
«وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آيَةٌ قَالُوا لَنْ نُؤْمِنَ حَتَّى نُؤْتَى مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللَّهِ اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ» (الأنعام، 124)
- و هنگامی كه آيهای برای آنها بيايد میگويند ما هرگز ايمان نمیآوريم مگر اينكه همانند چيزی كه به پيامبران خدا داده شده است به ما هم داده شود! خداوند بهتر میداند (اعلم است) كه رسالت خويش را كجا قرار دهد. به زودی كسانی كه مرتكب گناه شدند (و برای حفظ موقعيت خود مردم را از راه حق منحرف ساختند) گرفتار حقارت در پيشگاه خدا و عذاب شديد در مقابل مكر (و فريب و نيرنگی) كه داشتند میشوند.
بنابراین، هیچ دلیلی وجود ندارد که تا آخر الزّمان، پیامبر، دین و کتاب فرستاده شود و خداوند متعال این سلسله را به حضرت محمد صلوات الله علیه و آله ختم نموده است.
یک خدا، یک دین بیشتر وضع نمینماید
خداوند سبحان، یگانه و یکتا [واحِد و اَحَد] میباشد - انسانها نیز از آدم ابوالبشر علیه السلام گرفته تا آخرین انسانی که خلق میشود و به دنیا میآید، یک نوع میباشند و تغییری در خلقت آنها رخ نداده و نمیدهد - جهان آفرینش با مقدرات (اندازهها) و قوانین حاکم بر آنها نیز تغییری نیافته و نمییابد - آخرت هم، یک آخرت است ...؛ پس چندین دین وجود نخواهد داشت و در دینی که خداوند سبحان توسط پیامبرانش فرستاده نیز هیچ تفاوتی وجود ندارد و تمامی ادیان، همان «اسلام» میباشند، چنان که فرمود: «إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ - در حقيقت دين نزد خدا همان اسلام است» (آل عمران، 19)؛ و نیز فرمود:
«وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ» (آل عمران، 85)
- و هر كه جز اسلام دينى [ديگر] گزیند، هرگز از وى پذيرفته نشود و وى در آخرت از زيانكاران است.
دین سازان
پیشتر بیان شد که گرایش به دین، فطری میباشد؛ لذا هیچ کسی در این عالَم «بیدین» نیست و نمیتواند باشد؛ چنان که در قرآن کریم فرمود که به کفار بگو: «لَكُمْ دِينُكُمْ وَلِيَ دِينِ - دین شما برای خودتان و دین من برای خودم» (الکافرون،6)؛ یعنی کفار نیز دین دارند.
گرایش عموم مردم به دین و نیز موضعگیری و عملکرد تمامی انسانها متناسب با دینی که برای خود برگزیدهاند، سبب شده تا کفار و مشرکین، با تبعیت از ابلیس لعین و سایر شیاطین جنّ و انس، در هر دوره، برای مردم دین جدیدی بسازند؛ چنان که تمامی ادیان و مکاتب بشری و حتی «ایسم»های جدید، همه نوعی دین میباشند؛ خواه هندوئیسم و بودیسم کهن باشند و یا «امپریالیسم، لیبرالیسم و پست مدرنیسم ...» جدید!
اما مسئله این است که انسان عاقل، باید دینش را با توجه به بازگشت به سوی خدا و آخرتش برگزیند؛ باید بداند که او و دیگران، علمی برای دینسازی ندارند و وضع دین، فقط کار خداوند متعال میباشد؛ لذا فرمود: «دین نزد خدا، فقط اسلام میباشد و او دینی به جز آن چه خودش مقرر نموده، نمیپذیرد».
تفاوت دین و شریعت
برخی تفاوت «دین و شریعت» را نمیدانند؛ لذا در فهم آیات و حقیقت دین نیز دچار مشکل میشوند!
«دین»، همان «اصول اعتقادات» میباشد که تمامی انبیای الهی به همان دعوت کردهاند و ریشه و اصل آن، همان «توحید و معاد» میباشد. اما «شریعت» یعنی: قوانین، که منطبق با ضرورتها، زمان، شرایط و امکانات، تغییر میکند؛ چنان که در احکام شریعت اسلام، نمازهای چهار رکعتی، برای مسافر دو رکعت میشود و روزه در ماه مبارک رمضان، برای مسافر، بیمار و معذور، نه تنها ساقط، بلکه حتی حرام میگردد و ...!
بنابراین، آن چه بین دستورالعملهای پیامبران خدا تغییر دارد، «شریعت - حقوق و احکام» است، نه اصل دین. در شریعتی قبله مسجد الاقصی قرار داده شده و در شریعت اسلام، کعبۀ معظمه؛ در شریعتی نماز و روزه به گونهای بوده و در شریعتی دیگر به گونهای متفاوت.
تصدیق کتب پیشین
در قرآن کریم، در آیات متعددی فرموده که این کتاب، تصدیق کنندۀ کتب پیشین و همان کتبی است که شما در اختیار دارید:
«وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ النَّبِيِّينَ لَمَا آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتَابٍ وَحِكْمَةٍ ثُمَّ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَلَتَنْصُرُنَّهُ قَالَ أَأَقْرَرْتُمْ وَأَخَذْتُمْ عَلَى ذَلِكُمْ إِصْرِي قَالُوا أَقْرَرْنَا قَالَ فَاشْهَدُوا وَأَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ» (آل عمران، 81)
- و [ياد كن] هنگامى را كه خداوند از پيامبران پيمان گرفت كه هر گاه به شما كتاب و حكمتى دادم سپس شما را فرستادهاى آمد كه آنچه را با شماست تصديق كرد، البته به او ايمان بياوريد و حتماَ ياريش كنيد. آنگاه فرمود آيا اقرار كرديد و در اين باره پيمانم را پذيرفتيد؟ گفتند: آرى اقرار كرديم فرمود پس گواه باشيد و من با شما از گواهانم.
«وَمِنْ قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً وَهَذَا كِتَابٌ مُصَدِّقٌ لِسَانًا عَرَبِيًّا لِيُنْذِرَ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَبُشْرَى لِلْمُحْسِنِينَ» (الأحقاف، 12)
- و [حال آنكه] پيش از آن كتاب موسى راهبر و [مايه] رحمتى بود (فرستادیم) و اين [قرآن]، كتابى است به زبان عربى كه تصديق كننده [آن] است تا كسانى را كه ستم كردهاند هشدار دهد و براى نيكوكاران مژدهاى باشد.
«وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ هُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ إِنَّ اللَّهَ بِعِبَادِهِ لَخَبِيرٌ بَصِيرٌ» (فاطر، 31)
- و آنچه از كتاب به سوى تو وحى كردهايم خود حق [و] تصديق كننده [كتابهاى] پيش از آن است قطعا خدا نسبت به بندگانش آگاه بيناست.
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ آمِنُوا بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا عَلَى أَدْبَارِهَا أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا» (النساء، 47)
- ای كسانی كه كتاب (خدا) به شما داده شده! به آنچه (بر پيامبر خود) نازل كرديم - و هماهنگ (مصدق) با نشانههايی است كه با شماست - ايمان بياوريد، پيش از آنكه صورتهايی را محو كنيم، و سپس به پشت سر بازگردانيم، يا آنها را از رحمت خود دور سازيم، همان گونه كه «اصحاب سبت» (گروهی از تبهكاران بنی اسرائيل) را دور ساختيم، و فرمان خدا، در هر حال انجام شدنی است.
از این آیات، دو نتیجۀ قطعی میتوان اخذ نمود:
یک - اصل دین [دعوت انبیای الهی] در تمامی کتب، یک حقیقت میباشد و در قرآن کریم، دعوت جدید و متفاوتی صورت نپذیرفته است؛ لذا فرمود: «تصدیق کنندۀ همان کتب پیشین میباشد».
دو - از این آیات که اهل کتاب را مخاطب قرار داده، معلوم میشود که اصل کتب آسمانی (تورات و انجیل)، تا دوران بعثت پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، وجود داشته و در اختیار بزرگان ادیان بوده است؛ و یا دست کم، آیاتی در آنها، تحریف نشده باقی مانده بود و یقیناً هنوز هم باقیست، اما پنهان کردهاند!
حفظ قرآن کریم
فرمود: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ - ما قرآن را نازل كرديم و ما بطور قطع آن را پاسداری میكنيم» (الحجر، 9)
برخی میپرسند: «مگر کتب انبیای پیشین، کلام الله و کتاب الهی نبود، پس چرا خداوند متعال آنها را حفظ نکرده است؟!»
پاسخ این است که خداوند متعال، کتب پیشین را نیز حفظ کرده است، اما چگونه؟ با بازگو کردن همانها در کتاب پیامبر بعدی. چنان که در دعوت حضرت عیسی علیه السلام فرمود:
«وَإِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبِينٌ» (الصف، 6)
- و هنگامى را كه عيسى پسر مريم گفت: اى فرزندان اسرائيل من فرستاده خدا به سوى شما هستم؛ تورات را كه پيش از من بوده تصديق مىكنم و به فرستادهاى كه پس از من مىآيد و نام او احمد است بشارتگرم؛ پس وقتى براى آنان دلايل روشن آورد گفتند اين سحرى آشكار است.
پس، کتب پیشین را با نزول قرآن مجید حفظ نمود و قرآن کریم را نیز با وجود امام معصوم در هر عصر و نسلی حفظ مینماید.
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم؛
وَ الحَمدُ لله ربِّ العالَمین؛
والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
- تعداد بازدید : 177
- 6 فروردین 1402
- نسخه قابل چاپ
- اشتراک گذاری
کلمات کلیدی: اصول اعتقادات نبوت