بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ

 

الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم

مقدمه:

در جلسات پیشین بیان شد که «معجزه»، برای اثبات توحید و معاد نیست، بلکه فقط برای «اثبات پیامبری» توسط مدعی نبوت الهی می‌باشد.

چه در گذشته و چه در حال، عده‌ای کافر بوده و هستند؛ آنها خداوند سبحان را نشناخته و باور ندارند که بخواهند فرستادۀ او را به عنوان پیامبرش قبول داشته باشند! اما، عده‌ای [حتی در میان مشرکان و بت‌پرستان]، وجود خداوند سبحان را به ویژه با نام «الرّحمن» قبول داشتند، اما به پیامبران می‌گفتند: «شما پیامبر نیستید - دروغ می‌گویید - آن چه می‌گویید یا از خودتان است و یا از دیگران فرا گرفته‌اید و به خدا نسبت می‌دهید - شما شاعر، ساحر و مجنون می‌باشید ...» - چنان که امروزه نیز بسیاری چنین می‌گویند:

«وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُنَا بَيِّنَاتٍ قَالُوا مَا هَذَا إِلَّا رَجُلٌ يُرِيدُ أَنْ يَصُدَّكُمْ عَمَّا كَانَ يَعْبُدُ آبَاؤُكُمْ وَقَالُوا مَا هَذَا إِلَّا إِفْكٌ مُفْتَرًى وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُبِينٌ» (سبأ، 43)

- و هنگامی که آیات روشن ما بر آنان خوانده شود، می گویند: این نیست مگر مردی که می خواهد شما را از آنچه پدرانتان می پرستیدند، باز دارد. و می‌گویند: این قرآن جز دروغی ساختگی نیست. و کافران درباره حق، هنگامی که به سویشان آمد گفتند: این جز جادویی آشکار نیست!

«قَالُوا مَا أَنْتُمْ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنَا وَمَا أَنْزَلَ الرَّحْمَنُ مِنْ شَيْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا تَكْذِبُونَ» (یس، 15)

- گفتند: شما جز بشرهایی مانند ما نیستید و [خدای] رحمان هیچ چیزی نازل نکرده است، شما فقط دروغ می‌گویید.

از این‌رو، خداوند متعال، پیامبرانش به همراه «بیّنه - دلایل عقلی و معجزات» فرستاد تا بندگانش به صدق دعوای پیامبری ایمان بیاورند.

قرآن مجید

بیان شد که معجزه باید مطابق فرهنگ و علوم روز و نیاز امّت باشد. مانند: شکافته شدن بحر با ضربۀ عصا، عبور پیروان حضرت موسی علیه السلام و غرق فرعونیان و یا رقابت با ساحران، در دوره‌ای که سحر و جادو رواج داشت. یا زنده کردن مُردگان و شِفای بیماری‌های صعب العلاج مانند کوری و پیسی، با اشارۀ دست حضرت عیسی علیه السلام، در زمانی که هم بیماری‌ها شیوع داشت و هم حکیمان معالج و ساحران، ادعای ادعای نمایندگی از سوی خداوند را داشتند و ...!

هم چنین بیان شد که معجزه باید یا دیده شود و یا خبرش از منابع کاملاً موثقی گزارش شود؛ مانند معجزات انبیای پیشین که چون خبرش در کلام وحی [قرآن مجید] آمده و یا افراد کاملاً موثقی چون پیامبر خدا و امامان علیهم السلام نقل فرموده‌اند، باور نموده‌ایم.

حال، معجزۀ پیامبری که خاتم الأنبیاء و مرسلین می‌باشد و برای جهانیان تا پایان دنیا می‌باشد، چگونه باید باشد که همگان از آوردن مثل و مانندش عاجز باشند و یقین کنند که از سوی پروردگار است و ایشان در ادعای پیامبری، صادق است؟!

معجزۀ عصر علم، ارتباطات، صنعت (تکنولوژی) و نزدیک‌تر شدن ملّت‌های بزرگ به یکدیگر، چه باید باشد؟ امروزه چه چیزی برای بیش از 8 میلیارد انسان روی زمین، می‌تواند معجزه باشد؟ سالم بیرون آمدن از آتش - پرواز با نیروی باد - شکافتن دریا و اقیانوس - مداوا و شفای بیماری‌ها و یا ...؟!

معجزه آخرین پیامبر، باید علمی باشد که با کتاب عرضه می‌شود و برای همیشه در اختیار همگان قرار می‌گیرد. لذا هر چند پیامبر اسلام صلوات الله علیه و آله نیز معجزات گوناگونی داشتند، اما «قرآن کریم» به عنوان معجزۀ اصلی ایشان به عنوان آخرین پیامبر معرفی شده است.

اعجاز کلام

آنگاه که سخن از «اعجاز کلام» و «ادبیات» در قرآن مجید به میان می‌آید، برخی گمان می‌کنند که مقصود آن است که دست کم در آن زمان، مردم حرف زدن، نوشتن و سرودن شعر بلد نبودند و بر اساس همین گمان نادرست خود، اشکالات متعددی وارد می‌کنند! در حالی که آیات قرآن کریم، به زبان پیامبرش و با ادبیات شناخته شده و رایج نازل شده است تا برای همگان مفهوم و قابل درک باشد.

برخی هم معترض می‌شوند که «چرا به عربی نازل شد؟!» و سپس از روی جهل و عناد نتیجه می‌گیرند که «پس، اسلام برای عرب‌ها آمده است»! اینها دیگر اشکالات و ادعاهای بسیار سخیف می‌باشند! وحی به یک پیامبر، به چه زبانی باید نازل شود، آیا جز به زبان خودش؟! اگر به چه زبانی نازل می‌شد، اشکال نمی‌کردید که چرا به این زبان؟! آیا کسی می‌گوید که اندیشه‌ها و فلسفه‌های افلاطون، ارسطو، هکل، کانت، ژان ژاک روسو و نظریه‌پردازان پست مدرنیسیم ... و یا ریاضی‌دانان و حتی ادیبان مشهور، مختص به هم زبانان و هموطنان خودشان می‌باشد؟!

قرآن مجید، کتاب خداشناسی، معادشناسی، انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی، وحی، نبوت و ولایت شناسی، دوست و دشمن شناسی، تاریخ، اخلاق، حقوق و ... می‌باشد و گاه در یک یا چند آیه، تمامی این آموزه‌ها وجود دارد، به این می‌گویند: «معجزۀ کلام». چنان که حتی ادبیات شخص پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، که اخذ کننده، آورنده و ابلاغ کنندۀ کلام وحی می‌باشند و نیز ادبیات امیرالمؤمنین علیه السلام که باب علم رسول (ص) می‌باشند و سایر اهل عصمت علیهم السلام، با ادبیات قرآنی متفاوت است.

شهید آیت الله مطهری رحمة الله علیه:

«اعجاز قرآن از نظر معانی نیازمند به بحث وسیع‏تری است و لااقل نیازمند به یک کتاب است، ولی می‏توان به طور مختصر زمینه‏ای به دست داد.مقدمتا باید بدانیم قرآن چه نوع کتابی است؟ آیا کتاب فلسفی است؟ آیا کتاب علمی است؟ آیا کتاب ادبی است؟ آیا کتاب تاریخی است؟ و یا صرفا یک اثر هنری است؟ پاسخ این است که قرآن هیچکدام از اینها نیست. همچنانکه پیامبر اکرم، بلکه عموم پیغمبران، تیپ جدایی هستند، نه فیلسوف‏اند، نه عالم، نه ادیب، نه مورخ و نه هنرمند و یا صنعتگر و در عین حال مزایای همه آنها را - با چیزهایی اضافه - دارند، قرآن نیز که کتاب آسمانی است، نه فلسفه است و نه علم و نه تاریخ و نه ادبیات و اثر هنری، در عین حال مزایای همه آنها را دارد بعلاوه یک سلسله مزایای دیگر.» (اعجاز قرآن، 216)

●- صرف ادبیات عالی، معانی بلند، شعر و نثر زیبا و برگرفته از نیروی تخیل که بیشترش غلو و دروغ و مجاز می‌باشد، بیان چند فراز از تاریخ و ...، نه معجزه است و نه بی‌مانند و بی‌رقیب؛ بلکه کتابی معجزه است که هدایت کنندۀ انسان در تمامی شئون فردی و اجتماعی، به سوی رشد، کمال و مقامات عالی انسان باشد.

●- کتابی معجزه است که انسان را از جمیع جهات به خودش بشناساند، به گونه‌ای که صرفاً نظریه نباشد، بلکه عقل و علم مصدق آن باشند و قلب با اطمینان کامل، فهم و باور نماید.

●- این کتاب، باید به درستی شرح دهد که انسان کیست؟ از کجا آمده؟ چگونه خلق شده؟ در کجاست و به کجا می‌رود و برای سالم رسیدن به مقصد، چه باید بکند و چه نباید بکند؟!

●- کتابی معجزه است که ضمن شناساندن مبدأ و معاد، تمامی نقاط قوت و ضعف انسان را به خودش بشناساند و تعلیم دهد که چگونه باید ضعف‌هایش را مرتفع سازد و به کمال و قوت برسد.

●- کتابی معجزه است که سفر و مقصد را به انسان نشان دهد و نقشۀ راه را در اختیارش بگذارد و حقوق و احکامش در طی مسیر را بیان نماید و به زندگی فردی و اجتماعیِ انسان، سامان دهد.

●- کتابی معجزه است که دوست و دشمن انسان را به خوبی و به درستی به او بشناساند، عوامل هدایت و انحراف را شرح دهد و راه‌کار نشان دهد.

●●- قرآن مجید، قرآن کریم، قرآن حکیم، چنین کتابی است؛ کتاب آسمانی و معجزۀ آخرین فرستاده (پیامبر) خداوند سبحان برای هدایت بشر می‌باشد.

«لَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ كِتَابًا فِيهِ ذِكْرُكُمْ أَفَلَا تَعْقِلُونَ» (الأنبیاء،10)

- در حقيقت ما كتابى به سوى شما نازل كرديم كه ياد شما در آن است آيا نمى‏‌انديشيد (تعقل نمی‌کنید)؟!

الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم؛

وَ الحَمدُ لله ربِّ العالَمین؛

والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته.

 

مرتبط (صوتی و نوشتاری) - پیوند

نکات و عجایبِ کوتاه‌ترین سورۀ قرآن مجید - الکوثر (10:47 دقیقه)

تأملی در سورۀ «والعصر» و توجه به نکات آن - تنها راه رشد، رفاه، کمال و سعادت ابدی انسان (9:45 دقیقه)

 

 

کلمات کلیدی:  اصول اعتقادات   نبوت