وسواس از شیطان است - آدم وسواسی، دین، دنیا و آخرتش را قربانی وسواسهایش میکند!
بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم
سلام دوستان؛
بیتردید، افراد وسواسی بسیاری را میشناسید که هر کدام در یک یا چندین مورد «وسواس» دارند و البته با موارد، شدت و درجات گوناگون.
●- فرد وسواسی، دینش را قربانی وسواسهایش میکند! چرا که به جای احکام الهی، احکام مطابق با هوای نفس و وسوسۀ خود را جایگزین میکند! به عنوان مثال: اگر فرموده: «نجسی با یک بار شستن با آب کُر پاک میشود، او دهبار میشوید!» و بدتر آن که آنقدر متمرکز در موضوع وسواسش میشود که حتی در عبادات، از یاد خدا غافل میگردد!
●- فرد وسواسی، دنیایش را نیز قربانی وسواسهایش میکند، چرا که از همه فاصله میگیرد، همگان را بیمراعات میبیند، ارتباطش را کاهش میدهد و منزوی میگردد. انزوا [حتی اگر ظاهری نباشد و درونی باشد] وسواس میآورد و متقابلاً وسواس نیز سبب انزوا میشود.
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمودهاند: «مهمترین و جدیترین توجه شیطان به آدمی زمانی است که وی تنها باشد. پس هرگز شب، تنهایی نخواب و هیچگاه تنهایی مسافرت نکن» (اصول کافی، ج6، ص534)
فرد وسواسی، به خاطر وسواهایش، با خانواده درگیر میشد و حتی بسیار دیده شده که از همسر با تمامی عشق و وفایی که به او دارند، میگذرند و کار به جدایی میکشد!
●- فرد وسواسی، به خاطر وسواهایش، با خانواده درگیر میشد و حتی بسیار دیده شده که از همسر با تمامی عشق و وفایی که به او دارند، میگذرند و کار به جدایی میکشد!
●- فرد وسواسی، همیشه توجیه دارد! میگوید: «وسواس فکری من در پذیرش بدیهیات، برای این است که میخواهم به یقین برسم» یا میگوید: «من وسواسی نیستم، بلکه بهداشت، تمیزی و پاکی را رعایت میکنم، اما شما رعایت نمیکنید» و ...، غافل از این که او نه به دنبال یقین است، نه بهداشت، نه پاکی و تمیزی، بلکه دچار «وسواس» شده است!
وسواس:
«وسواس»، یک بیماری (عارضه) است. دانشمندان، روانشناسان و رفتار شناسان، مطالعات و تحقیقات بسیاری دربارۀ «وسواس» نمودهاند و در هر دوره نیز به کشفیات جدیدی میرسند و هر کدام دربارۀ ریشهها و علل پیدایش «وسواس»، مباحث علمی و نظریاتی دارند و برای درمان آن، راهکارهایی ارائه میدهند که همه قابل توجه میباشند، به ویژه اگر صرفاً نظریه نباشند و به صورت علمی به اثبات رسیده باشند.
●- اما، خداوند سبحان، برای هدایت انسان، کتابی فرستاد که تمامی احوالات و دگرگونیهای انسان و علل آن و راهکارها در آن بیان شده است، و فرمود:
«لَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ كِتَابًا فِيهِ ذِكْرُكُمْ أَفَلَا تَعْقِلُونَ» (الأنبیاء، 10)
- در حقيقت ما كتابى به سوى شما نازل كرديم كه ياد شما در آن است آيا نمىانديشيد.
و در مورد علم به وسواسهای آدمی نیز فرمود:
«وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ» (ق، 16)
- ما انسان را آفريديم و وسوسههای نفس او را میدانيم، و ما به او از رگ قلبش نزديكتريم!
بنابراین، ابتدا لازم است بدانیم که خدای خالق انسان، در مورد «وسوسه و وسواس» چه میفرماید و با آموزههای اهل عصمت علیهم السلام که معلمان قرآن مجید و مترجمان وحی الهی میباشند، آشنا شویم.
ریشۀ پیدایش وسواس:
دانشمندان، در مورد ریشهها و علل پیدایش «وسواس»، یافتههای علمی و البته نظریات بسیاری دارند؛ برخی یک تألم روحی شدید را از عوامل افسردگی و به دنبال آن پیدایش وسواس برشمردهاند؛ برخی دیگر بر احساس متفاوت بودن و خودنمایی اشاره کردهاند؛ و برخی نیز توجه بیش از حدّ به یک موضوع و حساس شدن در آن را از عوامل اصلی پیدایش وسواس برشمردهاند.
اما، خداوند متعال متذکر میشود که «وسواس»، ناشی از «وسوسه» میباشد؛ و «وسوسه» نیز از بیرون به نفس القا میشود که کار شیاطین جنّ و انس میباشد.
سورۀ الناس:
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ * قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ * مَلِكِ النَّاسِ * إِلَهِ النَّاسِ * مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ * الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ * مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ»
- به نام خداوند رحمان رحیم * بگو پناه میبرم به پروردگار مردم * به مالك و حاكم مردم * به خدا و معبود مردم * از شر وسواس خناس * كه در سينههای انسانها وسوسه میكند * خواه از جن باشد يا از انسان.
یک - در این چند آیۀ کوتاه، اما ژرف و دقیق، بیان فرموده که علّت و عامل پیدایش «وسواس» در آدمی، وسوسۀ «خناس» میباشد.
علامه طباطبایی رحمة الله علیه:
در مجمع البيان، آمده كه كلمه" وسواس "به معناى حديث نفس است، به نحوى كه گويى صدايى آهسته است كه بگوش مىرسد ... و كلمه" خناس "صيغه مبالغه از مصدر" خنوس "است كه به معناى اختفاى بعد از ظهور است. بعضى گفتهاند: شيطان را از اين جهت خناس خوانده كه به طور مداوم آدمى را وسوسه مىكند، و به محضى كه انسان به ياد خدا مىافتد پنهان مىشود و عقب مىرود، باز همين كه انسان از ياد خدا غافل مىشود، جلو مىآيد و به وسوسه مىپردازد. (المیزان، تفسیر آیات)
دو - متذکر گردیده که وسوسه، به قلب (سینه) میباشد که از راه تحریک نفس محقق میگردد.
سه - در این سوره، تصریح نموده که وسوسهگران خناس، ممکن است از گروه جنیّان باشند و یا آدمیان.
راه کار:
نکتۀ قابل توجه آن که این سوره، ابتدا با تبیین راهکارهای محافظت از خود در برابر وسوسههای شیاطین جنّ و انس شروع شده است.
نکتۀ قابل توجه آن که این سوره، ابتدا با تبیین راهکارهای محافظت از خود در برابر وسوسههای شیاطین جنّ و انس شروع شده است.
فرمان بگو و آثار گفتن:
اولین فرمان از سنخ گفتن «قُلْ أَعُوذُ - بگو پناه میبرم» میباشد و در آن نکتهها و اسرار بسیاری نهفته است.
*- اول آن که چون وسوسهگران خنّاس و چگونگی القائات آنها را نمیبینی که بتوانی با اسباب ظاهری با آنان مقابله کنی و از خود محافظت نمایی، کار را به خدایی واگذار کن که ربّ، مالک و حاکم و إله تمامی انسانها میباشد و تو یک انسانی.
*- دوم آن که وقتی به او پناه بردی، او خودش از تو در برابر شرور آشکار و پنهان محافظت میکند.
*- سوم آن که «گفتن» اثر القایی به خودت دارد؛ با ذکر او آرام میشوی و قلبت به اطمینان میرسد؛ لذا نفرمود: «فقط چنین اعتقاداتی داشته باشی کافیست»، بلکه فرمود: «قُلْ - بگو».
راهکارهای دیگر
●- از جمله راهکارهایی که اهل عصمت علیهم السلام آموزش دادهاند و علوم امروزی نیز مصدق آن است، «محل نگذاشتن شخص وسواسی به موارد وسواسش میباشد» و برای عزم در این مهم، باید دائم به خودش متذکر شود که «وسواس از شیطان است».
عبد الله بن سنان گوید: یاد کردم برای حضرت صادق علیه السلام، مردی را که مبتلا بود به وسوسه در وضو و نماز و گفتم: «او مرد عاقلی است.» حضرت صادق، علیه السلام، فرمود که «[چه ] عقلی برای اوست و حال آنکه پیروی شیطان میکند؟» (اصول کافی، ج 1، ص 12، «کتاب العقل و الجهل»)
●- «ذکر و دعا» از جمله راهکارهایی که اهل عصمت علیهم السلام آموزش دادهاند.
دعا، نه تنها خواندن خداوند سبحان و خواستن از اوست، بلکه آثاری تکوینی در اذکار و دعاها وجود دارد که ما نمیدانیم، اما اثرش را میگذارد.
*- پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمودند : «آدم (ع) به پیشگاه خداوند از وسوسه و اندوه شکایت کرد. جبرئیل فرود آمد و گفت: اى آدم ذکر "لا حول و لا قوة الا بالله" را بگو. آدم آن را گفت و وسوسه و اندوه از او برطرف شد» (امالی، شیخ صدوق، ص 543)
*- امام باقر علیه السلام فرمودند: «هرگاه از خواب برخاستید، «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ وَ إِلَهِ الْمُرْسَلِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی یُحْیِی الْمَوْتَى وَ یَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُور» را بگویید که انشاء الله تعالى پلیدى و وسوسه شیطان از شما برطرف میشود». (امالی، علل الشرائع، ج 2، ص 365)
الّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَعَجِّل فَرَجَهُم؛
وَ الحَمدُ لله ربِّ العالَمین؛
والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته.
مشارکت و هم افزایی - موضوع یادداشت و نشانی پیوند متن، جهت ارسال و انتشار توسط شما؛ متشکریم.
موضوع یادداشت:
وسواس از شیطان است - آدم وسواسی، دین، دنیا و آخرتش را قربانی وسواسهایش میکند!
متن (نشانی پیوند):
https://www.x-shobhe.com/note/12660.html
- تعداد بازدید : 393
- 22 خرداد 1402
- نسخه قابل چاپ
- اشتراک گذاری
کلمات کلیدی: یادداشت سوره ناس